Moleküler Titreşim Tipleri
Bir moleküldeki atomların birbirine göre yerleşim durumları tam olarak sabit olmayıp, moleküldeki bağlar etrafında çok sayıda titreşim ve dönme sonucu devamlı değişir. Basit iki veya üç atomlu bir molekül için, böyle titreşimlerin sayısını, özelliğini ve bu titreşimlerle absorplanan enerji arasındaki ilişkiyi açıklamak kolaydır. Böyle bir analiz, çok sayıda atomdan meydana gelen moleküller için imkansız değilse bile zor olur. Büyük moleküllerde sadece çok sayıda titreşim merkezi bulunmaz, ayrıca bazı titreşim merkezleri arasında etkileşim de söz konusudur ve bu etkileşimlerin de göz önüne alınması gerekir.
Titreşimler gerilme ve eğilme denilen iki grupta toplanabilir. Gerilme titreşiminde, iki atom arasındaki bağ ekseni boyunca atomlar arasındaki uzaklığın devamlı değişmesi söz konusudur. Eğilme titreşimleri ise iki bağ arasındaki açının değişmesi ile karakterize edilir ve dört tiptir. Makaslama, sallanma, salınma ve burkulma. Titreşim tipleri Şekil 2’de şematik olarak görülmektedir.
Şekil 2’de gösterilen titreşim tiplerinin hepsi ikiden fazla atom içeren bir molekülde mümkündür. Ayrıca, titreşimler tek bir merkez atomundaki bağlarla ilgili ise, titreşimlerin etkileşimi veya örtüşmesi meydana gelebilir. Etkileşme sonucu, mevcut tireşimlerin özelliklerinde bir değişme olur.
Öncelikle, harmonik ossilatör denilen ve basit mekanik bir modelle gösterilen izole titreşimler üzerinde duracağız. Moleküler bir sistemi ifade etmek için gerekli olan harmonik ossilatör teorisindeki düzenlemeler, daha sonra ele alınacaktır. Son olarak, moleküler sistemlerdeki titreşim etkileşmelerinin etkileri üzerinde durulacaktır.