,

Düşmanlarımızın Tanrısı

Akıl, devlerin değil cücelerin silâhı. İnsiyaktan daha ahmak bir meleke. Küstah, şımarık, mütecaviz. Hırsız fenerinin soluk ve şüpheli aydınlığı. Toprak köleleri bu Tanrı sayesinde zincirlerini kırdılar, fakat insanlık ne kazandı?
İnanç asildir. Medeniyetler onun eseri. Biri mühendisleri yaratır, öteki kahramanları.

Gerçek akıl, ilâhî bir mevhibedir; aşka, sonsuza, feragata kanatlandırır bizi. İnsanı maddeye ve rakkama zincirleyen bu miskin meleke, yabancı bir Tanrıdır: düşmanlarımızın Tanrısı.

Cemil MERİÇ
Bu Ülke, İletişim Yayınları, s. 182